Wertykulacja, aeracja i piaskowanie – regeneracja trawnika

W czasie pielęgnacji trawnika bardzo często zapominamy o trzech bardzo ważnych czynnościach – wertykulacji, aeracji i piaskowaniu trawnika. Są one nie mniej ważne niż koszenie, nawożenie i podlewanie.   Aeracja to zabieg mający na celu napowietrzenie i rozluźnienie gleby. Dzięki aeracji zwiększamy elastyczność trawnika, pobudzamy trawę do wzrostu, zwiększa się masa korzeniowa, poprawia się wnikanie wody i nawozów. W efekcie trawnik ma większe możliwości regeneracyjne, jest bardziej odporny na deptanie, a my uzyskujemy wyrównaną, gęstą darń. Aerację można wykonać nakłuwając trawnik widłami lub butami zaopatrzonymi w kolce. Można też wykorzystać specjalne walce wyposażone w kolce. Te trzy metody można wykorzystać na trawnikach o małej powierzchni. W przypadku większych trawników zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie urządzenia zwanego aeratorem. Aerację przeprowadzamy co najmniej dwa razy w roku (na wiosnę i późnym latem), od drugiego roku po założeniu trawnika. Częstotliwość aeracji zależy od intensywności użytkowania trawnika. Należy o niej pomyśleć gdy zauważymy objawy zagęszczenia gleby, tzn. słabe wsiąkanie wody po opadach deszczu lub podlewaniu oraz szybkie żółknięcie trawy podczas suszy. Przed aeracją należy skosić trawnik na wysokość 2-3 cm i nieco podlać go, aby był wilgotny na głębokości 10 cm. Powierzchnia trawnika powinna być jednak sucha. Aby nie zniszczyć murawy, nie należy przeprowadzać aeracji zaraz po podlewaniu. Maksymalna głębokość aeracji wynosi 8-10 cm.   Wertykulacja to pionowe cięcie darni. Jej celem jest usunięcie obumarłych części roślin i nadmiaru filcu. W ten sposób zapewnimy trawnikowi lepszy dostęp wody, światła i tlenu. Powierzchniowe nacinanie darni pomaga również w walce z chwastami i mchem. Zabieg należy wykonać za pomocą wertykulatora ręcznego lub mechanicznego (spalinowego lub elektrycznego). Wertykulator mechaniczny to urządzenie z nożami umieszczonymi na obracającym się wałku. Wertykulator mechaniczny jest szczególnie przydatny w przypadku dużych powierzchni. Wertykulację przeprowadzamy co najmniej raz w roku, najlepiej wczesną wiosną, po pierwszym koszeniu. Zazwyczaj pierwszy zabieg jest potrzebny w 2-3 roku po założeniu trawnika. Nie należy przeprowadzać go w pierwszym roku po założeniu trawnika, bo w ten sposób możemy doprowadzić do jego zniszczenia. Wertykulacja jest potrzebna jeżeli warstwa nośna trawnika staje się zbita, woda po opadach deszczu lub podlewaniu długo nie wsiąka, a trawa nie regeneruje się tak dobrze jak wcześniej, w związku z czym na trawniku występują wydeptane place. Przed przystąpieniem do aeracji należy skosić trawnik na wysokość 2 cm. Powierzchnia powinna być równa, dlatego dobrze jest przeprowadzić również wałowanie trawnika. Ziemia powinna być plastyczna (wilgotna), ale jej powierzchnia powinna być sucha. Wertykulatory mają pojemniki do zbierania obumarłych części roślin, ale jeżeli po wykonaniu zabiegu zwertykulowany filc pozostanie na trawniku, należy go usunąć za pomocą miotło-grabi. Maksymalna głębokość wertykulacji wynosi 5-7 cm. Nie należy martwić się złym stanem murawy zaraz po wertykulacji. Po zabiegu bardzo szybko się ona zregeneruje i przez długi czas trawnik będzie nas cieszył pięknym wyglądem.

  Piaskowanie to zabieg, który w naszym kraju jest bardzo rzadko stosowany, ale na zachodzie Europy bardzo często spotykany. Piaskowanie przyczynia się do powstawania nowych korzeni, rozłogów i pędów. Piasek poprawia przepuszczalność gleby i rozluźnia ją. W efekcie trawnik jest bardziej elastyczny. Piasek uzupełnia również nierówności w murawie. Piasek musi być suchy, aby można go było dokładnie i równomiernie rozsypać. Piasek powinien być średnioziarnisty, o granulacji 0,5-0,8 mm. Na 100 m2 należy użyć 0,1-0,15 m3 piasku, który rozrzucamy łopatą, a następnie rozgarniamy za pomocą grabi. Piaskowanie powinno być wykonywane po aeracji i wertykulacji.